Oostvaardersplassen; hongersnood in Nederland

In de Oostvaardersplassen speelt zich iedere winter een drama af, onder verantwoordelijkheid van Staatsbosbeheer en de minister van EZ, Henk Kamp. Het gaat om het gestuurd laten verhongeren van grote aantallen paarden, herten en runderen. Deze vorm van dierenmishandeling wordt ons door de betrokken deskundigen en beheerders verkocht als de normaalste zaak van de wereld. Sterker, als het hoogste goed!

Het sterfhuis Oostvaarderplassen wordt namelijk met trots gepresenteerd als Nederlands mooiste natuurontwikkelingsproject. “Het doel van dit project is,” zo lezen we op de website van SBB, “natuurlijke dynamiek de ruimte te geven. Natuurlijke processen zijn leidend. De natuur kiest haar eigen weg. Precies dat maakt de Oostvaardersplassen zo’n uniek gebied.” Imponerende bezweringen, gevolgd door wervende kreten: “Maak kennis met het Nederland van duizenden jaren geleden.” De realiteit wordt paradijselijk ingekleurd: “Met elkaar leven de dieren hier een natuurlijk leven, in een gebied waar de natuur het voor het zeggen heeft.”

 

Hoe natuurlijk is de natuur in de Oostvaardersplassen eigenlijk? Het is een gebied in ontwikkeling, potentieel rijk aan biodiversiteit, maar wel binnen kunstmatige randvoorwaarden, namelijk de waterhuishouding, de inrastering van het gebied en de keuze van de ingezette grote grazers. En juist bij die grote grazers wringt de schoen!! Bij gebrek aan natuurlijke vijanden of uitwijkmogelijkheden zijn ze gaan “woekeren” ten koste van de rest van het ecosysteem. Ze vreten de hele primaire productie op. Grof gezegd bestaat dat ecosysteem nu uit niet veel anders dan gras en grazers: Een zwaar gestoord systeem, dat zich bevindt op het niveau van een intensieve veehouderij. En dat brengt Staatsbosbeheer aan de man als “het Nederland van duizenden jaren geleden.”

• Het heersende regiem is een ecologische ramp.
• Het is gebaseerd op een blind geloof in natuurlijke processen.
• Het is het volkomen zinloos.
• Het is een bron van dierenleed en heilloze maatschappelijke discussie.

Als een officiële beheersinstantie desondanks volhardt in de ingeslagen weg, moet zij daar toch wel heel goede argumenten voor hebben. Welnu, die argumenten zijn er niet. Staatsbosbeheer, met al haar commissies en adviseurs, laat zich leiden door een waan, een irrationeel geloof. Het zijn de kleren van de keizer. En bijna iedereen trapt erin, zelfs de politiek. Het is tragisch dat zo’n schitterend en veelbelovend natuurproject als de Oostvaardersplassen zo ver heeft kunnen afglijden. Oplossing: Terugbrengen van de dichtheid aan grote grazers tot op het niveau dat in overeenstemming is met de draagkracht van het ecosysteem en die dichtheid handhaven. De huidige praktijk is slechts het bedenksel van enkele personen. Gevolgen als de huidige praktijk wordt gecontinueerd:

• Eindeloze voortzetting van onnodig dierenleed, met alle daaruit voortvloeiende maatschappelijke polarisatie en discussie.
• Een bedroevend resultaat in termen van natuurkwaliteit.
• Aantasting van het maatschappelijk draagvlak voor natuurbeheer.
• Voortzetting van kwalijke misleidende publieksvoorlichting.